سنگ های مرمر پرتقالی خراسان شمالی گوهری پنهان در صدف معادن سرسبز این خطه است که این معادن با مشکلات مختلفی مواجه هستند که یا در سطح اندک در حال استخراج هستند و یا اینکه غیرفعال باقی مانده اند.
توان چندانی برای خرید سنگ مرمر در کشور وجود ندارد
سجادی رئیس نظام مهندسی معدن خراسان شمالی از فعالیت اندک معادن مرمر در این استان خبر داد.
سجادی با اشاره به اینکه هفت تا هشت معدن مرمر در این استان وجود دارد، گفت: این معادن عمدتا در شهرستان های بجنورد، شیروان و جاجرم قرار دارند.
وی با بیان اینکه مرمر در قسمت های داخلی ساختمان استفاده می شود، افزود: از آنجاییکه قیمت این نوع از سنگ ها خیلی بالا است، در کشور توان خرید برای این نوع از سنگ ها وجود ندارد.
به گفته سجادی در حال حاضر هر تن از سنگ مرمر با قیمت ۱۰ میلیون تومان خرید و فروش می شود.
تحریم ها موجب کاهش صادرات سنگ مرمر شده است
وی ادامه داد: عمده سنگ های مرمر تولید شده در این استان در سال های گذشته به خارج از کشور همچون چین صادر می شد اما متاسفانه با اعمال تحریم های ظالمانه فشار زیادی به این معدنکاران وارد شده است و مقدار صادرات این نوع از سنگ ها خیلی کم شده است.
این مسئول به ماشین آلات مورد نیاز برای برداشت و برش این سنگ ها در استان نیز اشاره کرد و گفت: هزینه های خرید این ماشین آلات بسیار بالا است و با این اوضاع تولید سنگ های مرمر و فروش آن ها، تهیه آن ها برای معدنکاران بسیار سخت است.
فعالیت نیمه جان معادن مرمر در استان
وی افزود: و از آنجاییکه ماشین آلات مورد نیاز برای تولید سنگ های معدنی در این معادن وجود ندارد، امر تولید نیز با خوبی و با ظرفیتی که باید وجود داشته باشد، صورت نمی گیرد.
رئیس نظام مهندسی معدن خراسان شمالی تاکیدکرد: متاسفانه در حال حاضر معادن مرمر در این استان به صورت نیمه تعطیل و نیمه جان هستند.
سنگ های مرمر درجه سه و چهاری که تبدیل به پودر می شوند
ابوالفضل شهسوار یکی از دارندگان معدن مرمر پرتقالی در شهرستان بجنورد است که با تصریح بر اینکه بر اینکه حال معدن مرمر به خصوص معادن پرتقالی اصلا خوب نیست، گفت: به علت وضعیت خیلی بد فروش سنگ مرمر مجبور شده ام که یکی از معادن را واگذار کنم.
وی افزود: به علت وضعیت به وجود آمده هیچ کسی جرات نمی کند که نزدیک به این معادن برای خرید سنگ مرمر شود.
شهسوار در ارتباط با مشکل به وجود آمده اظهارکرد: اما در حال حاضر هزینه انتقال هر تن سنگ از بندرعباس به چین(به علت اخذ عوارض گمرکی از سنگ های معدنی خام) ۱۰ برابر شده و به طور کلی برای صادرکننده صرفه اقتصادی ندارد که این کار را انجام دهد.
این فعال معدنی تصریح کرد: مشکل به وجود آمده سبب شده تا فقط سنگ های درجه یک و دو از معادن مرمر پرتقالی خریداری می شوند و سنگ های درجه سه و چهار باقی می ماند که در گذشته سنگ های درجه سه و چهار نیز خریداری می شد.
سنگ های باارزشی که در دل معدن تبدیل به تلی از خاک می شوند
وی با اشاره به اینکه انباشت ۱۰۰۰ تن سنگ درجه سه و چهار در معدن از نتایج عدم تمایل صادرکنندگان برای خرید این نوع از سنگ ها هستند، ادامه داد: دیگر جایی برای قرار دادن این سنگ ها در معدن وجود نداشت و به همین علت تمامی آن سنگ های باارزش را خرد و تبدیل به سنگ باطله کردیم.
شهسوار تصریح کرد: سنگ هایی که می توانستیم ارزش افزوده ای زیادی با صادرات آن کسب کنیم تبدیل به سنگ باطله شده که در اموری همچون موزاییک کاری و سنگ کوبی استفاده می شود.
وی تصریح کرد: اخذ عوارض گمرکی از سنگ های خام معدنی و نوسانات ارز سبب شده تا تولید را در این معدن به حدود یک چهارم برسانیم.
شهسوار خاطرنشان کرد: البته باید به این نکته توجه داشت که قیمت خرید سنگ از معدن فقط دو برابر شده ولی انتقال آن از بندرعباس به چین چندین برابر شده است.
نبود صرفه اقتصادی برای انجام عملیات صیقل کاری بر روی سنگ های درجه سه و چهار
رضازاده معاون صنعتی و معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی همچنین در گفت و گو با ایسنا گفت: به لحاظ وجود فعالیت های تکنوتیکی در جغرافیای خراسان شمالی بخشی از سنگ های مرمر تولید شده در این استان ممکن است از کیفیت لازم برخوردار نباشند و جزء سنگ های درجه سوم و چهارم باشند.
وی افزود: زمانیکه مجوز برداشت به معدنکار ارائه می شود در این مجوز قید می شود که چه مقدار از سنگ های استخراج شده کوپ، چه مقدار گلدانی و چه مقدار نیز درجه سه و چهار هستند.
رضازاده ادامه داد: در گذشته تعدادی از معدنکاران سنگ های درجه سه و چهار را به کارنجات مربوطه ارسال، در آنجا صیقل کاری و رزین کاری می شد و سپس همانند یک سنگ مرمر درجه یک تحویل معدنکار داده می شد.
وی اظهارکرد: اما در حال حاضر رزین و صیقل کاری هزینه بالایی را می طلبد و برای معدنکار صرفه اقتصادی ندارد که بر روی سنگ های درجه پایین چنین عملیاتی را انجام دهد، در نتیجه این سنگ ها تبدیل به پودر شده و در صنعت موزاییک سازی استفاده می شود.
با اتخاذ تعرفه های گمرکی به سیاست های مورد نظر نرسیده ایم
این مقام مسئول به تعرفه های گمرکی برای انجام صادرات این سنگ ها نیز اشاره کرد و گفت: اخذ این تعرفه به منظور جلوگیری از خام فروشی و ایجاد صنایع مورد نیاز برای این سنگ ها است.
وی خاطرنشان کرد: اما اتخاذ تعرفه های گمرکی سبب نشده تا به سیاست های مورد نیاز برسیم.
افزایش ۱۰ برابری تعرفه های حقوق دولتی
معاون صنعتی و معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی در ادامه به افزایش ۱۰ برابری تعرفه های حقوق دولتی برای معادن اشاره کرد و گفت: درست است که قیمت سنگ های معدنی افزایش یافته اما از سوی دیگر اعمال تحریم ها و افزایش قیمت ها موجب شده تا میزان تولید کاهش یابد و فعالیت برای آن ها مقرون به صرفه نیست.
وی افزود: تمامی موارد به وزارت خانه اعلام شده است اما هنوز تصمیمی در این ارتباط گرفته نشده است.
رضازاده ادامه داد: سنگ تزئینی معدنی مرمر و مرمریت در این استان جزء بهترین سنگ های تزئینی هستند اما هنوز هیچ برندی برای آنها تعریف نشده است.
وی با اشاره به اینکه این استان دارای معادن خوبی از سنگهای پرتقالی رنگ مرمر و کرم رنگ مرمریت است، افزود: نبود واحدهای فرآوری در این استان موجب شده تا این سنگها بدون نشان خراسان شمالی از استان به سایر استانها و خارج از کشور صادر شوند.
خروج سنگ های مرمر از استان به صورت خام
وی ادامه داد: از سوی دیگر نبود واحدهای فرآوری موجب شده تا این سنگها به صورت خام از استان خارج شود.
رضازاده با اشاره به اینکه بیشتر معادن مرمر در شهرستان بجنورد و مرمریت در شهرستان شیروان واقع شد اند، اظهار کرد: اما معمولاً این معادن با تمام ظرفیت کاری خود کار نمیکنند، هم اکنون معادن مرمریت و مرمر خراسان شمالی با ۵۰ درصد ظرفیت اسمی خود در حال فعالیت هستند.
وی در ادامه گفت: با اتخاذ قانون عوارض بر صادرات مواد خام معدنی، معادن مرمر خراسان شمالی با ظرفیت کمتری نسبت به گذشته فعالیت خود را انجام می دهند.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه این قانون مشمول معادن خراسان شمالی نیز می شود، افزود: اگر مرمر به صورت خام از کشور خارج شود باید بابت آن عوارض پرداخت شود.
وی در پاسخ به این سوال که بنا به گفته معدن کاران مشتریان چینی و ایتالیایی سنگ های مرمر فرآوری شده در داخل کشور را قبول ندارند، اظهار کرد: به دنبال آن هستیم تا یک واحد فرآوری برای مواد معدنی در این استان توسط بخش خصوصی راه اندازی کنیم اما تاکنون سرمایه گذاری برای ایجاد این واحد تولیدی اعلام آمادگی نکرده است.
وی با اشاره به اینکه ۹ معدن مرمر در این استان وجود دارد، گفت: میزان تولید آن ها دو هزار تن در سال است این درحالی است که ذخایر مرمر در این معادن ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تن است.
تامین زیرساخت ها برای تعدادی از معادن استان
حاجی بگلو مدیر کل صمت خراسان شمالی نیز گفت: معادن مرمر، معادن هزینه بری هستند و برای تامین ماشین آلات مورد نیاز آن ها باید هزینه های زیادی را صرف کرد.
وی افزود: به همین دلیل استقبال سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در این معادن کمتر است.
حاجی بگلو ادامه داد: اما این سازمان در جهت تامین زیرساخت های مورد نیاز معادن ورود پیدا کرده است و راه دسترسی، آب، برق و ... مورد نیاز تعدادی از این معادن تامین شده است.
وی اظهارکرد: تاکنون برای تامین زیرساخت های معادن مرمر مبلغ ۲۸ میلیارد تومان هزینه شده است و قرار بر این است تا به تازگی حدود ۱۰۰ میلیارد تومان برای معادن استان هزینه شود.