دولت با راهبری شرکتهای بزرگ و سرمایهگذاری، توانمندسازی از طریق هدایت منابع مالی به بانکهای توسعهای و همچنین استفاده از ظرفیت صندوق بیمه فعالیتهای معدنی، به حمایت از بخش خصوصی در توسعه معدن و صنایع معدنی میپردازد.
معادن و صنایع معدنی به دلیل برخورداری از قابلیت تولید محصولات صادراتی در ارزش افزوده صادراتی کشور سهیم بوده و به دلیل تنوع و پراکندگی ذخایر معدنی می تواند به برنامه های رشد در اغلب مناطق غیر برخوردار و دور افتاده کشور کمک کند.
از سال ۱۳۹۲ تاکنون برای ۴۷ طرح معدنی به ارزش ۷.۲ میلیارد دلار با استفاده از منابع بخش خصوصی اقدام شده که از این رقم ۲.۵ میلیارد دلار محقق شده است.
راهبری شرکتهای بزرگ و سرمایهگذاری
برپایه این گزارش، طراحی نظام کنترل مدیریتی بر شرکتهای بزرگ با هدف اولویتبندی در سرمایهگذاری و جهتدهی استراتژیهای آنه اجرایی شده است.
سال گذشته برنامه افزایش سرمایه شرکتهای بزرگ با هدف حفظ سرمایه و تکمیل طرحهای توسعه بیش از ۳۹ هزار میلیارد تومان بود.
شناسایی طرحهای سرمایهگذاری
با هدف تنوعبخشی به تامین مالی طرحها، اقدام به شناسایی ۲۱۵ هزار میلیارد تومان (۱۰ میلیارد دلار) طرح بزرگ و متوسط مقیاس در حوزه معدن و صنایع معدنی (عموما واحدهای تابعه) شده که بهمنظور تامین مالی بخش ریالی آن از روش تاسیس و راهاندازی"شرکت سهامی عام پروژه" استفاده میکند.
در مدل یادشده، دستکم ۶ شرکت سهامی عام پروژه زیرمجموعه شرکتهای فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، ملی صنایع مس ایران، گلگهر، چادرملو و معادن تشکیل شده و طرحهای مختلف موجود در قالب این شرکتها دستهبندی و سهام شرکتهای مذکور متناسب با پیشرفت مالی پروژهها، در بورس به مردم عرضه میشود.
تاکنون طبق همکاریهایی که با سازمان بورس در جریان است، نخستین شرکت سهامی عام پروژه با نام "تجلی" در آستانه پذیرش در بورس است. با این اقدام گامی نو در جهت استفاده از توان سرمایههای جامعه بهمنظور تامین مالی طرحهای توسعه، رشد تولید و اشتغال انجام میشود.
توانمندسازی از طریق هدایت منابع مالی به بانکهای توسعهای
قرار است با همکاری بنگاهها و بانکها، بخشی از منابع حاصل از فروش به سمت بانکهای توسعهای، هدایت و منابع حاصله، صرف تامین منابع مالی مورد نیاز تکمیل طرحهای نیمهتمام کشور شود.
در این باره، نخستین تفاهمنامه بهمنماه سال گذشته با بانک صنعت و معدن به ارزش ۱۲ هزار میلیارد تومان (در قالب سه مرحله) منعقد شد و در ادامه طی ۲۲ جلسه با بانکها، تفاهمنامههای جدیدی در حال تهیه است و امید میرود تا سقف ۲۰۰ هزار میلیارد تومان منبع مالی برای تکمیل طرحهای نیمهتمام توسعه کشور تجهیز شود.
اردیبهشتماه امسال نیز تفاهمنامهای با بانک تجارت به ارزش ۱۵ هزار میلیارد تومان مبادله و عملیاتی شد.
صندوق بیمه فعالیتهای معدنی
یکی دیگر از ابزارها برای حمایت از بخش خصوصی در توسعه معدن و صنایع معدنی، صندوق بیمه سرمایهگذاری فعالیتهای معدنی است.
در این راستا سال گذشته سرمایه صندوق از ۳۵۰ میلیارد به ۵۰۰ میلیارد تومان افزایش یافت و در سال جاری، قرار است سرمایه صندوق بیمه با رشد ۵۰۰ میلیارد تومانی به یکهزار میلیارد تومان افزایش یابد.
برپایه این گزارش، سرمایهگذاری در طرحهای معدن و صنایع معدنی، علاوه بر ایجاد اشتغال، از یک سو توسعه مناطق کمبرخوردار، تقویت زیرساختهای کشور و نیز کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی را در پی داشته و از دیگر سو، با اجرای برنامههای آموزشی و همکاری با دانشگاهها و مراکز علمی، سبب توانمند شدن بخش خصوصی شده است.
امروز افزون بر ۶۰ میلیارد تن ذخیره معدنی در سطح کشور شناسایی شده که از این رقم حدود ۳۷ میلیارد تن ذخیره قطعی و بقیه احتمالی است. شمار مواد معدنی اکتشافی در کشور ۶۸ ماده است که سهم مصالح ساختمانی نسبت به فلزی غالب است.