دو سال پیش وزارت صمت مصمم به آزادسازی معادن شد و آنطور که انتظار میرفت آمار تعداد معادن در حال بهرهوری باید روند مثبتی را در پیش میگرفت، اما آنچنان که دادههای آمار مرکز ملی آمار نشان میدهد نهتنها پیکان تعداد معادن فعال روی نمودار صعودی نبوده بلکه حتی به کمتر از سال ۹۹ رسیده است، به طوریکه تعداد معادن در سال ۹۹ حدود ۵ هزار و ۷۸۲ معدن بوده، در سال بعد این عدد با یک روند صعودی به ۶ هزار و ۲۵ معدن رسیده است.
با این حال، روند مثبت رشد تعداد معادن فعال در سال ۱۴۰۰ متوقف شده و این عدد در سال ۱۴۰۱ به ۵ هزار و ۷۶۱ معدن کاهش پیدا کرده است. کیوان جعفریطهرانی تحلیلگر ارشد بازار بینالملل آهن و فولاد، مهرداد اکبریان رئیس انجمن سنگآهن، سعید عسکرزاده دبیر انجمن سنگ آهن، رضا امیدوارتجریشی رئیس خانه صمت جوانان و رضا کشاورز رئیس سابق سازمان نظام مهندسی معدن استان زنجان در گفتگو با «فرهیختگان» علل کاهش روند تعداد معادن در حال بهرهوری را عواملی نظیر عدم آسیبشناسی علل عدم فعالیت معادن پیش از واگذاری، وجود معارضین محلی، سیاستگذاری غلط و تقاضامحور، عدم جذب سرمایهگذاری خارجی و مواردی از این دست میدانند. کارشناسان حوزه معدن معتقدند در سال جاری مجلس و دولت باید انرژی مضاعفی برای حل چالشهای سرمایهگذاری در بخش معدن بگذارند و در راستای تحقق شعار سال یعنی مشارکت مردم در جهش تولید قدم بردارند.