-گروهی از محققان یکی از شرکتهای دانشبنیان زنجیره کاملی از دستگاههای حفاری معادن را ارائه کردند که به گفته آنها این محصولات ضد انفجار برای کاربرد در معادن زیر زمینی زغال سنگ تولید شده و گواهینامه ضد انفجار اروپا برای این محصول نیز صادر شده است.
شاهد شیرین، مدیرعامل این شرکت دانشبنیان، زمینه تحقیقاتی این شرکت را مکانیزاسیون حفاری تونل و استخراج معادن زیر زمینی عنوان کرد و گفت: از سال ۹۴، دانشبنیانی این شرکت احراز شد و تاکنون توانستهایم این دانشبنیانی را حفظ کنیم و به عنوان یک شرکت دانش بنیان تولیدی فعال هستیم.
وی محصولات این شرکت را زنجیره کامل مکانیزاسیون استخراج معادن زیر زمینی دانست و خاطر نشان کرد: دستگاههای "رودهدر" که برای حفاری و استخراج معادن زیر زمینی استفاده میشود، از جمله محصولات این شرکت است و این قابلیت را دارد که به صورت پیوسته عملیات حفاری را انجام دهد، به این صورت که این دستگاه هم حفاری را انجام میدهد و هم خاک و سنگ و مصالح حفاری شده را به صورت پیوسته به پشت خود منتقل میکند.
به گفته مجری طرح، "رودهدر" دستگاه مکانیزه حفاری تونل و استخراج معادن زیرزمینی است که میتواند در مقاطع مختلف تونل با سایز و اشکال مختلف، به طور پیوسته حفاری، بارگیری و باربری را انجام دهد.
شیرین، افزایش راندمان نسبت به روشهای فعلی حفاری را از مزایای این دستگاه نام برد و یادآور شد: تاکنون روشهایی که برای معادن زیر زمینی مورد استفاده قرار میگرفته است، روشهای سنتی بوده و در معدود معادن از روشهای چالزنی و انفجار استفاده شده است. این روشها باعث میشود که هم راندمان بسیار کاهش یابد و هم اینکه در یک روز کاری و در یک تا ۲ شیفت کاری در نهایت بتوان ۸۰ سانتیمتر تا یک متر پیشروی حاصل کرد. این در حالی است که با استفاده از دستگاه ما میتوان راندمان را حداقل تا دو برابر افزایش داد.
مدیرعامل این شرکت با اشاره به عملکرد این دستگاه، توضیح داد: دستگاه رودهدر قادر است اشکال مختلف (دایره، مستطیل، مربع و غیره) تونل را با سایزهای مختلف حفاری کند و در کنار آن سنگ حاصل از حفاری را به صورت پیوسته به پشت انتقال دهد.
شیرین، مزیت این دستگاه را نسبت به اکثر دستگاههای خارجی کنترل دستگاه از راه دور به صورت وایرلس دانست و گفت: همچنین دستگاههایی که برای معادن زیرزمینی زغال سنگ زیر زمینی ساخته شده، مجهز به سیستم مونیتورینگ گازهای متان، CO و اکسیژن است و دستگاه به صورت کاملا هوشمند ساخته شده و معایب را به تکنسین اعلام میکند.
مدیرعامل این شرکت به بیان ابعاد زیست محیطی عملکرد این دستگاه پرداخت و در این باره توضیح داد: از آنجایی که حفاری با این دستگاه کاملا انتخابی است، کاربرد آن در حفاری به بافت زمین آسیبی وارد نمیکند و این موردی است که در روشهای دستی و استخراج انفجاری وجود ندارد و کنترلی بر روی رفتار سنگ و زمین نیست.
وی با بیان اینکه در روشهای سنتی احتمال ریزش معادن وجود دارد، گفت: در بسیاری از موارد در معادن زیر زمینی مرگ و میر ایجاد میشود که یا به دلیل نا ایمن بودن معادن و ریزش تونل و یا به دلیل گاز گرفتگی و انفجار است. این در حالی است که وقتی از ماشین و رباتها برای انجام کارها کمک گرفته میشود، میتوان حفاری هوشمند انجام داد و در کنار آن گازهای مختلف پایش میشود و اجازه نمیدهد که غلظت این گازها به حد انفجار برسد؛ چرا که در صورت افزایش گازها، دستگاه به طور خودکار خاموش خواهد شد.
مجری طرح با بیان اینکه دو نوع معادن "روباز و سطحی" و معادن "زیر زمینی" تقسیم بندی میشوند، ادامه داد: معادن روباز به دلیل مقیاس بزرگی که دارند، محدودیت ابعادی دستگاهها را ندارند و میتوانند با روش انفجار معادن را استخراج کنند. مشکل کشور ما و اغلب کشورهای دارای معادن زیر زمینی، موضوع دسترسی به فناوریهای حفاری و استخراج است که در کشور ما به دلیل تحریمها و گران بودن فناوریهای خارجی، تاکنون به سمت مکانیزاسیون این حوزه حرکت نکردهایم و ما به مدت ۱۵ سال است که به طور جدی بر روی مکانیزاسیون معدنی فعال شدیم و این دانش فنی را کاملا بومی کردیم.
وی تاکید کرد: با این دستگاه در حوزه حفاری هم راندمان دو برابری ایجاد میشود که انقلابی در فعالیتهای معدنکاری زیر زمینی است، هم میتوان ایمنی را افزایش داد و هم هزینههای تولید و استخراج کاهش مییابد.
شیرین، ضد انفجار بودن دستگاه رودهدر این شرکت را از دیگر مزایای این دستگاه نام برد و یادآور شد: با توجه به حساسیت معادن زیر زمینی زغال سنگ کهاحتمال انفجار در آنها وجود دارد، ما توانستیم این محصول را ضد انفجار تولید کنیم و موفق به کسب استاندارد اتکس (ATEX) به عنوان معتبرترین گواهینامه ضد انفجار شدیم.
مدیر عامل این شرکت، لودرهای زیر زمینی با نام "ساید لودر" را از دیگر محصولات دانش بنیان این شرکت ذکر کرد و گفت: معمولا در معادن بخشهای استخراج و حمل و بارگیری با کمبودهایی مواجه است و ما برای آنکه زنجیره مکانیزاسیون معادن زیر زمینی را به طور کامل ارائه دهیم، این دستگاه را ارائه کردیم. این بخش در پشت دستگاه رودهدر قرار می گیرد تا مواد معدنی را یا به شوتینگها و یا به خارج از معدن انتقال دهد.
شیرین اضافه کرد: با توجه به اینکه کشور در شرایط تحریم قرار دارد، دستگاههای ضد انفجار را در اختیار ما قرار نمیدهند و ما برای تامین چراغهای ضد انفجار معادن زیر زمینی معطل مانده بودیم؛ از این رو از ۲ سال قبل با تلاشهای انجام شده محصولات ضد انفجاری گرید معادن زیر زمینی زغال سنگ و گرید نفت و گاز و پتروشیمی را به تولید رساندیم.
به گفته وی، باکسهای برق ضد انفجار، چراغهای ضد انفجار و دیتکتورهای ضد انفجار گاز متان به صورت ایرانی در این شرکت طراحی شد و با گواهینامه اتکس اروپا به تولید رسید.
شیرین، از آمادگی این شرکت برای ارائه این فناوری در راستای کاهش وابستگی به سایر کشورها خبر داد و یادآور شد: رسالت اصلی ما این است که این دستگاهها را بر اساس نیاز مشتریان بسازیم و خدمات ارائه دهیم و با توجه به نامگذاری امسال به نام دانش بنیانها هدفمان این است که ماموریتهایی را که بر دوش ما است، به بهترین وجه اجرایی کنیم، ولی ما نیاز داریم فرهنگ استفاده از محصولات دانش بنیان در کشور توسعه یابد.
وی اضافه کرد: مشکل ما برای توسعه بازار مردم نیستند، چون معادن خصوصی و شبه دولتی و خصولتی اشتیاق بیشتری برای استفاده از این تجهیزات دارند تا معادن دولتی و ما با آنها همکاری داریم؛ ولی از سوی بخش دولتی که اکثرا معادن بزرگ را در اختیار دارند، متاسفانه مقاومت و علاقه مندی شدید برای واردات تجهیزات در این حوزه وجود دارد که باید جلوی آن گرفته شود.
مدیر عامل این شرکت فعال در صنعت معدنکاری، ادامه داد: از سوی دیگر قانون منع واردات دستگاههای مشابه تولید داخل اجرایی شده و محصول ما نیز مشمول منع واردات میشود، ولی اجرای آن به ادارات صنعت، معدن و تجارت استانها تفویض شد که در ادارات، نظارت بر حسن اجرای آن چندان وجود ندارد و امکان دور زدن این قانون وجود دارد.