لطفا صبر کنید.....
ثبت رایگان آگهی سرنوشت معادن پس از انقراض «ریال»
اجرای این طرح به یک بازه زمانی ۲ تا ۵ ساله نیاز دارد. با توجه به اثرگذاری معدن و صنایع معدنی در اقتصاد کشور و مبادلات تجاری، با هدف بررسی این طرح و تاثیرات آن بر صنایع معدنی با فعالان این حوزه گفت‌وگو کرده‌ایم. به‌عقیده اغلب کارشناسان، اجرای این طرح جدای از انتقادهایی که به آن وارد است و مزیت‌هایی که از سوی موافقان برای آن برشمرده می‌شود، تاثیری بر روند اقتصادی کشور ندارد، چراکه قرار به تغییر در سیاست‌گذاری‌های اقتصادی کشور نیست و گویی تنها اقدامی نمایشی است.
بسیاری از منتقدان اعتقاد دارند تغییر واحد پول ملی در بسیاری از کشورها با موفقیت تجربه شده است؛ با این وجود، این اقدام در یک بازه زمانی بلندمدت و در کنار تغییر در سایر سیاست‌های پولی و مالی اجرایی شده است. بنابراین از آنجاکه پیشنهاد دولت بدون در نظر گرفتن سایر شاخصه‌های اقتصادی کشور است نباید از آن انتظار نتایج مثبتی داشت.
بازگشت تومان و قران، بی‌نتیجه است
پیمان مولوی، اقتصاددان در گفت‌وگو با «روزگار معدن» درباره تاثیر حذف ۴ صفر از پول ملی و تاثیر آن بر عملکرد معدن و صنایع وابسته به آن گفت: این اقدام هیچ تاثیری بر عملکرد ساختارهای اقتصادی کشور ندارد؛ به همین ترتیب معدن و صنایع معدنی نیز تحت‌تاثیر آن قرار نخواهند گرفت.
مولوی حذف صفر از واحد پولی کشور و تبدیل ریال به تومان را اقدامی نمایشی دانست و افزود: وضعیت اقتصادی کشور به‌گونه‌ای است که درآمد سرانه کشور رشد نمی‌کند، قدرت خرید افزایش نمی‌یابد و کشور همچنان تحریم است و با چالش‌های ناشی از آن دست‌وپنجه نرم می‌کند، تولید ناخالص داخلی بیشتر نمی‌شود، وضعیت نقدینگی به همان منوال قبل است و پایه پولی همچون گذشته رشد می‌کند. در واقع در شرایطی که همه شاخصه‌های اقتصادی کشور و پارامترهای موثر بر آنها ثابت هستند، حذف ۴ صفر از پول چه تاثیری می‌تواند بر اقتصاد کشور و صنایع معدنی داشته باشد؟ این کارشناس اقتصاد این اقدام نمایشی را در شرایطی که اقتصاد ایران نیازمند اصلاحات ساختاری است، اشتباه خواند و افزود: چنانچه اصلاحات ساختاری انجام نشود، ۵ سال بعد در همین نقطه باز به همینجا باز می‌گردیم.
مولوی در پاسخ به پرسشی مبنی بر تاثیر این حذف بر عملکرد شرکت‌های فعال در حوزه معدن و صنایع معدنی گفت: این حذف تاثیری بر فعالیت این مجموعه‌ها نخواهد گذاشت، چراکه یک فعالیت حسابداری به‌شمار می‌رود. البته هزینه مالی محدودی به فعالیت‌های حسابداری شرکت وارد می‌کند، اما تاثیر آن ناچیز خواهد بود، چراکه درحال‌حاضر همه سیستم‌های حسابداری دیجیتال شده‌اند و تغییرات با سرعت اجرایی می‌شوند. وی افزود: ارزش پول به قدرت خریدی است که ایجاد می‌کند و این اقدام دولت تاثیری بر قدرت خرید مردم ندارد و ذهنیت افراد را نسبت ارزش پول تغییر نمی‌دهد. البته بانک مرکزی یکی از دلایل این حذف را کاهش پول خرد عنوان کرده است، اما این اقدام تاثیری بر زیرساخت‌های اقتصادی کشور نخواهد داشت.
مولوی افزود: تجربه مشابه حذف صفر از پول ملی پیش از این، در ۵۰ کشور جهان تجربه شده است. این تجربه در مواردی با نتایج مثبت همراه بوده و در مواردی آثار منفی را به‌دنبال داشته است. به‌عنوان نمونه، کشور ترکیه یک‌بار این تجربه را با ناموفق پشت سر گذاشت، اما تجربه موفقی از حذف صفر از پول ملی خود نیز دارد. این تجربه موفق در زمان کمال درویش بود. تجربه موفق حذف صفر از لیر در کشور ترکیه با اجرای اقدامات اصلاحی در اقتصاد آن کشور همراه بود. با توجه به شرایط کنونی کشور این طرح در ایران موفقیت‌آمیز نخواهد بود یعنی ۴ صفر حذف شده، تنها پس از چند سال به‌دلیل تورم بازمی‌گردند، چراکه سیاست‌گذاری‌های اقتصادی در کشور ما اشتباه است.
این اقدام در صورتی نتیجه‌بخش خواهد بود که در کنار آن اصلاحاتی در سیاست‌های پولی و مالی کشور انجام و زمینه کوچک شدن دولت نیز فراهم شود.
اما درحال‌حاضر این طرح بدون پیوست‌های تغییر در سیاست‌گذاری کلان و مالی مطرح شده است؛ یعنی معلوم نیست چه زنجیره‌ای از اتفاقات قرار است به ثبات در شرایط تغییر پولی کشور منجر شود.
اول؛ تغییر در سیاست‌های مالی
کامران وکیل، دبیر اجرایی اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات معدنی ایران در گفت‌وگو با «روزگار معدن» تاکید کرد: حذف ۴ صفر از پول ملی تاثیری بر عملکرد بخش معدن و صنایع معدنی کشور ندارد، چراکه بحث تغییر در واحد پول مطرح است و این تغییر تفاوتی در بخش‌های تولیدی و اقتصادی کشور ایجاد نمی‌کند.
کامران وکیل افزود: با حذف صفر از واحد پولی کشور، تغییری در برابری نرخ ریال یا تومان در مقابل دلار یا سایر ارزهای خارجی حاصل نمی‌شود و تنها نسبت‌ها تغییر می‌کند. یعنی باید این اقدام را بی‌فایده و بی‌نتیجه دانست.
این طرح دولت نیز مشابه سایر طرح‌های اقتصادی آن اشتباه است. متاسفانه دولت در طول چند سال گذشته حتی یک اقدام درست هم انجام نداده که تاثیری بر بهبود شاخص‌های اقتصادی کشور داشته باشد. از اقدام اخیر دولت که مورد بحث است نیز نباید انتظار تغییر در شرایط اقتصادی کشور داشت.
وی افزود: حذف ۴ صفر از پول به برنامه‌ای حداقل ۱۰ ساله نیاز دارد. در کنار آن باید چندین پروژه اصلاح اقتصادی اجرایی شوند. مشابه این اقدام را کشور ترکیه انجام داد. این کشور با حذف ۶ صفر از واحد پول خود، یک میلیون لیر را به یک لیر تبدیل کرد.
البته آن را طی یک برنامه ۲۲ ساله و در طول فعالیت ۵ دولت، جلو برد. اما امکان اجرای چنین تصمیمی در دوران فعالیت چند دولت در ایران بسیار غریب به‌نظر می‌رسد.
ما شاهد آن هستیم که با تغییر یک مدیرکل، تمامی برنامه‌ها در یک حوزه تغییر می‌کند.
یا با تغییر یک مدیرکل صنعت معدن و تجارت یک استان ، تمامی استراتژی‌های آن استان تغییر خواهد کرد. تا جایی که باید تاکید کرد تاکنون برنامه بلندمدتی ندیده‌ایم.
وی افزود: بررسی عملکرد دولت حکایت از آن دارد که دولت تاکنون مجری خوبی نبوده است؛ بنابراین در این موضوع نیز نمی‌توان انتظار بیشتری از آن داشت.
وکیل اظهارکرد: این اقدام بار مالی برای شرکت‌های فعال در حوزه معدن و صنایع معدنی ندارد؛ اما هزینه چاپ پول و ضرب سکه را به دولت تحمیل می‌کند که عدد قابل‌توجهی خواهد بود.