لطفا صبر کنید.....
ثبت رایگان آگهی ارزآوری بخش معدن نقش ویژه‌ای در صادرات غیرنفتی ایفا می‌کند
گروه معدن: معدن و صنایع معدنی ازجمله صنایعی است که می‌تواند در زمان کم‌رونقی بازار نفت، نقش‌آفرین باشد و بخشی از ارزهای موردنیاز دولت را برای کشور تأمین کند.
امروز توانایی تأمین ورق‌های فولادی موردنیاز صنایع نفت و گاز و خودروسازی در کشور وجود دارد، به‌طوری‌که این بخش از نیاز داخلی که منجر به ارزبری هم می‌شده، به‌واسطه صنایع داخلی تأمین می‌شود. در این میان تکمیل زنجیره ارزش ازجمله اقداماتی است که نه‌تنها مورد تأکید دولت در سال‌های گذشته بوده، بلکه صنایع معدنی و ازجمله فولادسازان بزرگ نیز به این سمت حرکت کرده و رکورددار اجرای طرح‌هایی شده‌اند که می‌تواند علاوه‌بر اشتغال‌زایی و رونق تولید داخلی، زمینه‌ساز ارزآوری برای کشور باشد. در واقع، تکمیل زنجیره‌های ارزش در صنعت فولاد ازجمله راهکارهایی است که می‌تواند منجربه جهش تولید و رونق هرچه بیشتر صنایع معدنی کشور شود. به گزارش صنعت کار، خداداد غریب‌پور، رئیس هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، به تشریح چشم‌انداز اجرای طرح‌های معدنی در سال ۱۳۹۹ پرداخت که به شرح زیر است:
با توجه به وضعیت کنونی فروش نفت در بازارهای جهانی و ضرورت تأمین ارز موردنیاز کشور، معدن و صنایع معدنی نقش مهمی برعهده دارند. چه نقش و سهمی را می‌توان برای این بخش در حوزه جهش تولید در نظر گرفت؟
در امسال می‌توانیم در بخش معدن و صنایع معدنی با افزایش استخراج و تولید، صادرات را افزایش دهیم. بر این اساس، بخش معدن و صنایع معدنی بین ۲۰ تا ۲۵ درصد صادرات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده است و در این‌باره نیز خوشبختانه عملکرد بسیار موفقی داشته است. در این میان، نکته حائز اهمیت آن است که از آنجا که محصولات معدنی و صنایع معدنی صادراتی ایران در تعداد زیادی از کشورهای دنیا معامله می‌شود، خطر آن برای صادرات کمتر است؛ بنابراین این کالاها همچون نفت نیستند که تنها چند کشور محدود خریدار آنها باشند. می‌توانیم محصولات معدنی را به نقاط مختلف دنیا صادر کنیم.
به‌هرحال، در امسال با تدبیر مقام معظم رهبری «جهش تولید» نام‌گذاری شده است. این امر در ادامه نام‌گذاری سال‌های پیش، برنامه‌ای بلندمدت و هدف‌دار است که حرکت براساس آن می‌تواند کشور را به نقطه مطلوب خود نزدیک کند. واقعیت آن است که جهش تولید مفهومی عینی است که در سال ۹۹ در بخش معدن و صنایع معدنی محقق خواهد شد؛ چراکه این جهش، مرهون مجموعه برنامه‌ها و اقداماتی است که سازمان ایمیدرو طی سال‌های اخیر با مشارکت بخش خصوصی و در راستای سیاست‌های دولت و وزارت صنعت، معدن و تجارت اجرایی کرده است. به عبارت دیگر، سرعت گرفتن اجرای طرح‌های توسعه در زنجیره فولاد، مس، آلومینیوم، سرب و روی و حتی طلا، از یک‌سو و ورود گام‌به‌گام پروژه‌های جدید به مدار تولید از سوی دیگر، دلیلی آشکار بر این امر است. ایمیدرو با هماهنگی بخش خصوصی، امسال برنامه راه‌اندازی ۲.۳میلیارد دلار طرح توسعه‌ای جدید را پیش رو دارد. این طرح‌ها ۸ هزار و ۳۰۰شغل مستقیم و ۶۴ هزار شغل غیرمستقیم ایجاد می‌کند، بنابراین در مجموع، بیش از ۷۰هزار نفر به‌طور مستقیم و غیرمستقیم از این حوزه صاحب کار و درآمد می‌شوند. بعد دیگر این طرح‌ها این است که کشورمان نیز از ثمرات افزایش تولیدات این بخش بهره‌مند خواهد شد. در این میان، ایمیدرو، پیش از این، کارگروهی را برای نظارت بر تحقق اهداف توسعه‌ای این طرح‌ها تشکیل داده که پایش مستمر، بررسی و برطرف کردن نقاط بحرانی حوزه‌های تولید و توسعه را برعهده دارد. با چنین تجربه‌ای بنا داریم در سال ۹۹ نیز کارگروهی را با حضور نمایندگان همه شرکت‌های بزرگ برای تحقق جهش تولید در بخش معدن و صنایع معدنی و رفع موانع آن ایجاد کنیم.
آیا امسال برای میزان صادرات محصول معدنی به بازارهای جهانی هدف‌گذاری شده است؟
بله، این هدف‌گذاری انجام شده است؛ به این معنا که ایران همه‌ساله، حدود ۱۰ تا ۱۱میلیون تن فولاد به سایر کشورهای دنیا صادر می‌کند اگر شرایط به همین شکل فعلی ادامه یابد، حتما به هدف‌گذاری‌های صورت‌گرفته خواهیم رسید و در عین حال، به همین میزان می‌توانیم صادرات فولاد را تجربه کنیم.
اجرای طرح‌های توسعه‌ای ایمیدرو در سال جهش تولید چگونه خواهد بود؟
ما در امسال بیش از ۲ میلیارد دلار طرح در حوزه معدن و صنایع معدنی افتتاح خواهیم کرد و در کنار آن، حدود ۸ هزار نفر نیز به‌صورت مستقیم، مشغول به کار خواهند شد که اینها به‌صورت مستقیم در جهش تولید مؤثر است، به‌هرحال هر طرحی که به بهره‌برداری می‌رسد، بخشی از بار تولید و اشتغال کشور را برعهده می‌گیرد.
فولاد جزو صنایع یکه‌تاز در حوزه صادرات محصولات معدنی است. مشخصا برای بخش فولاد چه برنامه‌ای دارید؟
صادرات فولاد ایران حدود ۴ میلیارد دلار است و سالانه برنامه صادرات بین ۳ تا ۴میلیارد دلار را دنبال می‌کنیم. در امسال نیز همین هدف‌گذاری شده و امیدواریم بتوانیم کار را به نحوی پیش ببریم که همین میزان صادرات را حفظ کنیم. به‌هرحال ارتقای میزان صادرات نیز در دستور کار است.
در حوزه اجرای طرح‌ها و پروژه‌هایی که تکمیل‌کننده زنجیره تولید فولاد هستند، چقدر وارد عمل شده‌اید و این بخش چقدر از نظر سیاست‌گذار بخش معدن و صنایع معدنی حائز اهمیت است؟
واقعیت آن است که ما در مجموعه سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران طرح‌های مختلفی را برای اجرا به‌منظور توسعه طرح‌های معدنی کشور در دستور‌کار داریم که اجرای دقیق آنها نه‌تنها می‌تواند در حوزه رونق تولید مؤثر باشد، بلکه جهش تولید را هم رقم خواهد زد. در واقع، براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده از سوی ایمیدرو، تمامی بخش‌های زنجیره فولاد برای ما حائزاهمیت است؛ به این معنا که در مجموعه ایمیدرو، هم سنگ‌آهن برای ما ارزشمند است و هم طرح‌های پایین‌دستی صنایع فولاد برای سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران حائزاهمیت است. به این معنا که حوزه تأمین سنگ‌آهن، فرآوری و سایر بخش‌های زنجیره فولاد برای ما بسیار مهم است.
آیا شما در حوزه صنایع فولاد نیز هدف‌گذاری کرده‌اید؟
ما در حوزه کنسانتره، در امسال طرح کنسانتره فولاد مبارکه و کنسانتره فولاد خوزستان را افتتاح خواهیم کرد و طرح‌هایی را در مجموعه چادرملو و گل‌گهر پیش‌بینی کرده‌ایم که امیدواریم با اجرای آنها بتوانیم بخشی از زنجیره فولاد خود را در حوزه تولید و رونق آن، پرقدرت‌تر پیش ببریم. همان‌طور که می‌دانید، در واپسین هفته‌های سال گذشته، دو شرکت فولاد مبارکه و ملی صنایع مس افزایش سرمایه داشتند؛ اما به‌سبب مشکلات ناشی از ویروس کرونا، افزایش سرمایه را به آینده‌ای نزدیک موکول کردند و پس از آن نیز دیگر شرکت بزرگ سنگ‌آهن (چادرملو)، قرار دارد. این برنامه (افزایش سرمایه) در واقع ضامن رشد و جهش تولید در زنجیره فولاد خواهد بود. در همین حال، هدایت هزاران میلیارد تومان از سود انباشته شرکت‌های بزرگ به سمت توسعه، اوج‌گیری اجرای پروژه‌ها را در پی خواهد داشت. تأثیر برنامه‌ای که ایمیدرو در ۲سال گذشته همواره پیگیر آن بوده در سرعت گرفتن طرح‌های توسعه مشاهده می‌شود.
البته باید تأکید کرد که پایه فعالیت بخش‌های معدن و صنایع معدنی اکتشافات است؛ ازاین‌رو طی یک سال و نیم گذشته ۴۰۰هزار کیلومترمربع به فعالیت‌های این بخش افزوده شده که بی‌سابقه‌ترین فعالیت اکتشافی در طول تاریخ معدنی کشور است. حاصل این اکتشافات تاکنون کشف ۷۶۰محدوده امیدبخش بوده که برای ۲۸۰ محدوده آن، درخواست صدور پروانه شده است. این اکتشافات معادن جدیدی را به کشور معرفی خواهد کرد که قطعا در جهش تولید نقش مهمی خواهد داشت.
در حوزه احیای معادن راکد کار را به چه نحوی پیش خواهید برد؟
سازمان ایمیدرو همچنین در سال ۹۹ همچون سال قبل، پروژه احیای معادن راکد بخش خصوصی را با برنامه‌ای وسیع‌تر به اجرا درمی‌آورد که خود گامی برای تأمین خوراک و جهش تولید در بخش معدن و صنایع معدنی به شمار می‌آید. در سال گذشته ۱۴۶معدن احیا شد که بخشی از آنها وارد مدار تولید شده‌اند و برای سال جدید نیز احیای ۲۰۰ معدن را در برنامه داریم و پیش‌بینی این است که با فعال‌سازی کامل این معادن، سالانه ۳ هزار شغل در این بخش ایجاد و بخش قابل‌توجهی از خوراک کارخانه‌های فرآوری از این معادن تأمین شود. در این میان افزایش دوباره سرمایه صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی و رسیدن به رقم ۵۰۰میلیارد تومانی یکی از اجزای این برنامه توسعه‌ای است که هدف جهش تولید را پیگیری می‌کند.
البته در سال گذشته سرمایه این صندوق زیرمجموعه ایمیدرو، از ۱۱۰ میلیارد به ۳۵۰ میلیارد تومان رسیده بود و این رقم برای سال پیش‌رو ۵۰۰ میلیارد تومان خواهد شد. به این موارد باید برنامه رسیدن ظرفیت تولید فولاد به ۱۰میلیون تن در منطقه ویژه خلیج‌فارس را اضافه کرد. بخشی از این برنامه تاکنون اجرایی شده و به تولید رسیده و بخش دیگر آن با مشارکت شرکت‌های واقع در منطقه عملی می‌شود. همچنین در شرقی‌ترین ساحل کشور یعنی چابهار برنامه‌ای مشابه در دست اجراست، به‌طوری‌که سواحل مکران، میزبان اجرای ۱۰ میلیون تن فولاد شود. خوشبختانه با پیگیری‌های ایمیدرو، موضوع تأمین انرژی آن مورد موافقت دستگاه‌های بالادستی قرار گرفته و شورای‌عالی مناطق آزاد هم برای تحقق این برنامه، همکاری نزدیکی با این سازمان دارد. به‌هرحال، ارزآوری بخش معدن و صنایع معدنی است که ضمن رشد دورقمی صادرات در ۱۱ ماه سال قبل، سهم رو به افزایش از صادرات کل کشور را برعهده گرفته و امروز نقش ویژه‌ای در صادرات غیرنفتی کشور ایفا می‌کند. دستاوردهای فوق در شرایطی برای اقتصاد کشور حاصل شده که این حوزه تحت تحریم‌های چندباره و پیچیده دولت امریکا قرار گرفته، اما توانمندی‌های این بخش همراه با راهبری سازمان ایمیدرو و نیز حمایت‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت و به‌ویژه بانک مرکزی، سبب شکستن سد تحریم‌ها در برابر ارزآوری کشور شد. به واقع رشد تولید، صادرات، ارزآوری، اکتشافات، اجرای طرح‌های توسعه و مدیریت کلان حاکم بر آن، جملگی نویدبخش رونقی از جنس جهش تولید برای این حوزه از اقتصاد خواهد بود که در امسال مملوس‌تر از گذشته به ثمر می‌نشیند.
اجرای طرح نورد ۲ فولاد مبارکه چقدر در دستور کار ایمیدرو برای حمایت قرار دارد؟
طرح نورد ۲ فولاد مبارکه نیز ازجمله طرح‌های بسیار ارزشمند در حوزه معدن و صنایع معدنی کشور به شمار می‌رود که حمایت از آن نیز در دستور‌کار سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران قرار دارد. این طرح کاملا توجیه فنی و اقتصادی دارد و از سوی فولاد مبارکه در مراحل اجرایی کار است. این طرح که به‌منظور تولید ورق‌های خاص فولادی طراحی شده است، می‌تواند تأمین‌کننده نیاز کشور باشد./سنگچین
وزارت صنعت چقدر در این طرح ورود کرده و چه اقدامات حمایتی از آن انجام داده است؟
ما درباره طرح نورد ۲، منابع لازم را از محل افزایش سرمایه برای فولاد مبارکه تأمین کردیم. همان‌طور که می‌دانید، یکی از مهم‌ترین موارد در اجرای این طرح نیز تأمین مالی لازم برای آن بود و ما از محل افزایش سرمایۀ فولاد مبارکه تلاش کردیم این طرح را تأمین مالی کنیم./سنگچین
اکنون مشکلی در این حوزه وجود دارد؟
خیر، هم‌اکنون تأمین مالی نیز انجام شده و مجوزهای لازم کسب شده است. به‌هرحال خود فولاد مبارکه هم اعلام کرده که بعد از اتمام دوره بحرانی شیوع کرونا، حتما این طرح را افتتاح خواهد کرد. این طرح مشکلی ندارد و تأمین مالی لازم برای آن نیز انجام شده است. به‌هرحال ایمیدرو، هم در دوره کوتاه‌مدت و هم در میان‌مدت و بلندمدت، برنامه‌ای برای پیشبرد اهداف دولت در حوزه معدن و صنایع معدنی تدوین کرده است. تلاش ما بر آن است که در حوزه معدن و صنایع معدنی راهکارهایی را به کار ببندیم که این صنعت بتواند جهش کند. بر این اساس با توجه به دانش فنی خوبی که در این بخش وجود دارد، سرمایه خوبی در این بخش متمرکز شده و هم بازارهای داخلی و هم بازارهای جهانی می‌توانند ما را به اهداف نزدیک کنند. به‌هرحال نورد ۲ نیز ازجمله طرح‌های موفق برای تکمیل زنجیره تولید و تأمین ورق‌های فولادی است که ثمرات خود را خواهد داشت؛ این در حالی است که وارد مدار شدن کنسانتره ۵ میلیون‌تنی فولاد مبارکه در سنگان و ۲.۵میلیون‌تنی گندله فولاد خوزستان در سنگان می‌تواند بخش مهمی از جهش تولید در بخش فولاد باشد؛ این در حالی است که به دلیل اینکه تیم مدیریتی سازمان ایمیدرو در چند سال اخیر توسعه را در قالب استراتژی جدیدی پیگیری کرده و توجه وافری به سایر اجزای این پیکره داشته است؛ به‌طوری‌که در جایگاه سازمان راهبر بخش معدن و صنایع معدنی، ضمن پیگیری توسعه و پشتیبانی از شرکت‌های خصوصی، افزایش سرمایه و هدایت سود انباشته بنگاه‌های بزرگ را در همین مسیر تعریف کرده که اینک ثمرات آن در حال عیان شدن است./سنگچین