کوه خواریها به ضرر زندگی
سعید اکبرپور، کارشناس ارشد مدیریت محیطزیست اظهار کرد: معادن مختلف بر تنوع گیاهی، جانوری و در کل ساختار زمین اثرگذار هستند و انواع آلودگیها از جمله خاک، آب و صوتی را ایجاد میکنند. این در حالی است که باید معدنکاران ارزیابی شده و تا آنجاکه میشود آلایندهها را کاهش داد.
این کارشناس محیطزیست با بیان اینکه در حوزه معدن قانون شفاف وجود دارد اما مشکل نظارتی داریم، گفت: در ایران شرایط نظارتی ایراد دارد به این صورت که متاسفانه نظارت کافی بر فعالیت معدنی صورت نمیگیرد، در نتیجه شاهد افزایش آلودگی در محیطزیست و طبیعت هستیم. درحالی که قوانین ما در دنیا کاملترین هستند و با اینکه اصل ۵۰ قانون اساسی به حفظ محیطزیست از سوی تمامی ارگانها و مردم اشاره دارد ، متاسفانه در عمل ما پیگیری لازم را نمیبینیم.
اکبرپور با اشاره به نظارتهای ضعیف و رشد توسعه ناپایدار در کشور با ذکر مثالی اظهار کرد: در جنگلهای ارسباران آذربایجان شرقی برداشتهایی صورت میگیرد که بدون مجوزهای لازم است. در نتیجه شاهد هستیم جنگلها را تخریب میکنند و آلودگی آب و خاک را افزایش میدهند. مورد دیگر معدن طلا در این استان است، با اینکه آلودگی سیانور در این منطقه گزارش شده اما به این خاطر که نظارت کافی وجود ندارد، شاهد هستیم زور محیطزیست به صنعت و معدن نمیرسد. با اینکه منطقه رو به نابودی است ولی عملا کاری نمیشود کرد.
او تاکید کرد: کوه خواریها پوشش گیاهی را تخریب و تنوع جانوری را در خطر تهدید قرار میدهند، ضمن اینکه سلامت اهالی را هم به خطر میاندازند.
این کارشناس محیطزیست در مورد آلودگی آب نیز گفت: نزدیکی معادن به آبخوانهای زیرزمینی، رودخانه و چشمهها اثر منفی دارد.
گاهی حفر گودال باعث میشود تجمع آب شکل بگیرد و از این آب آلوده جانوران استفاده کنند یا اینکه آب آلوده به زیرزمین نفوذ کرده و آبهای زیرزمینی را هم آلوده کند. گاهی هم معدنکاران پسابها را رها کرده و هیچ مسئولیتی در قبال آن برعهده نمیگیرند.
اکبرپور با اشاره به اینکه معدنکاران به بازسازی بعد از برداشت توجهی ندارند، اظهار کرد: بسیار پیش آمده که معدنکار در منطقهای فعالیت کرده و بعد از آن به منطقه دیگری میرود و به عبارتی حوزه فعالیت خود را گسترش میدهد در حالیکه منطقه قدیمی را بدون بازسازی و احیا، رها میکند. او در پایان با بیان اینکه هیچ کدام از صنایع به محیطزیست توجهی ندارند، گفت: هرچند اقداماتی نمایشی انجام میدهند اما اصلا کافی نیست./سنگچین
دستورالعمل واحد وجود ندارد
محمد رسا، مدیر اجرایی یک شرکت فعال در حوزه سنگ با بیان اینکه اصولا کشور را با دغدغه نمیتوان اداره کرد، به روزگار معدن گفت: در واقع دغدغه و مسئولیت اجتماعی صرفا کمک میکند که قوانین، ضمانت اجرایی خود را داشته باشند بنابراین آنچه مهم است اینکه ما به قوانین و مقررات نیاز داریم. این در حالی است که جایی مقررات زیاد و جایی متضاد است. این فعال معدنی با اشاره به اینکه ارتباط محیطزیست و صنعت و معدن در کشور ما کاملا سلیقهای است، گفت: متاسفانه یک مانیفست حرفهای و استاندارد برای مناطق مختلف کشور وجود ندارد. برای حل این مشکل باید برآورد کنیم، چقدر در حوزه محیطزیست تخریب داریم، چه دستوراتی صادر شده و چقدر رعایت شدهاند. رسا با اشاره به وضعیت کشورهای توسعه یافته و کار در حوزه معدن، گفت: اگر به کشورهای دیگر نگاه کنیم، میبینیم در دل جنگل معدن زدهاند و هیچ مشکلی هم پیش نمیآید اما چیزی که مهم است اینکه آنجا معدن تعریف دارد و با ارزیابی دست به فعالیت میزنند. در واقع دنیا به این شعور رسیده است با زمین به گونهای رفتار کند که به زایندگی خود ادامه دهد، ما هم باید همین مسیر را طی کنیم. او با تاکید بر اینکه دولت باید خود به پاکسازی دست بزند، اظهار کرد: در ترکیه وقتی به یک نفر مجوز فعالیت معدنی میدهند دولت خود محوطه را پاکسازی کرده و آن را تحویل معدن کار میدهد اما این اتفاق در کشور ما نمیافتد. این فعال معدنی با بیان اینکه ضایع کردن منابع طبیعی فقط قطع درخت نیست، اظهار کرد: وقتی ۲۰درصد از خاک منطقهای را به عنوان معدنکاری برمیداریم ۸۰درصد دیگر را ضایع میکنیم و هیچ فکری هم برای بازسازی آن منطقه نمیکنیم. در همه جای دنیا هر کسی فعالیت معدنی انجام میدهد عوارضی به نام بازسازی منابع طبیعی و محیطزیست پرداخت میکند این درحالی است که در ایران اینگونه نیست. او تاکید کرد: اگر جایی معدنکار ۵۰۰ درخت را قطع میکند باید در جای دیگر ۵۰۰۰ درخت بکارد اما نه تنها چنین کاری را نمیکند بلکه به منابع طبیعی هم ضربه میزند. در این رابطه باید بررسی کنیم از ابتدای انقلاب چند ریال خرج بازسازی این مناطق شده است. رسا با اشاره به اینکه سازمانهای مختلف در حوزه منابع طبیعی بیشتر متضاد رفتار و یکدیگر را خنثی میکنند، گفت: باید معدنکار، منابع طبیعی، وزارت صنعت، معدن و تجارت به یک نتیجه واحد برسند که بهینه عمل کنند و به بازیافت، پسابها و بازسازی معدن فکر کنند. این در حالی است که یک دستورالعمل واحد وجود ندارد و جاهایی که باید تعیین تکلیف شود کاملا رها شده است در نتیجه با این روند مشکل حل نمیشود./سنگچین