داریوش اسماعیلی، رئیس سابق سازمان نظام مهندسی معدن با اشاره به اینکه ایران بر روی نوار کوه زایی آلپ- هیمالیا قرار دارد، اظهار کرد: این کمربند مزایا و معایبی را در سراسر جهان ایجاد میکند که از مزایای حضور بر روی این نوار میتوان به کانی زایی و تشکیل و ایجاد موارد مختلف اشاره کرد که این موضوع خوشبختانه در ایران قابل توجه است و ذخایر معدنی در کشور ما میتوانند به عنوان یک منبع بسیار مهم در نظر گرفته شوند. داریوش اسماعیلی افزود: یکی از این موارد، منابع سنگ آهن است که از چندین سال پیش توجه به وجود سنگ آهن در کشور افزایش پیدا کرده و مورد توجه جدی قرار گرفته است.
خوشبختانه مجموعه صنایع معدنی و کارخانههای فراوری در ایران پیشتر ایجاد شدهاند و این کارخانهها چه در بخش منابع ملی و چه در بخش خصوصی عدد بسیار زیادی را به خود اختصاص دادهاند. وی با طرح این پرسش که واحدهای فناوری و صنایع معدنی که با استفاده از منابع ملی ایجاد شدهاند تا چه زمانی میتوانند به فعالیت خود ادامه دهند، افزود: در برنامه ۱۴۰۴ تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال پیشبینی شدهاست و واحدهای فناوری مورد نیاز ایجاد یا در دست احداثاند و فکر میکنم تا سال ۱۴۰۴ بتوانند ظرفیت تولید حدود ۵۵ میلیون تن فولاد را ایجاد کنند. رئیس سابق سازمان نظام مهندسی معدن با اشاره به اینکه مسئله اصلی نیاز به سنگ آهن است، گفت: میزان سنگ آهنی که تا کنون در منابع ایران شناخته شده و مورد وفاق عمومی قرار دارد حدود ۳ و نیم میلیارد تن سنگ آهن برآورد شده است که میزان قابل استخراج آن میتواند تا حداکثر ۲ و نیم میلیارد تن باشد و با توجه به روند و میزان استخراجی که درحالحاضر داریم، در سال ۱۴۰۴ چیزی حدود ۸/۱ میلیارد تن سنگ آهن در داخل زمین خواهیم داشت که با توجه به نیاز حدود ۱۶۰ میلیون تن سنگ آهن برای تولید ۵۵ میلیون تن در سال میتواند حدود ۱۲ یا ۱۳ سال پاسخگوی تامین سنگ آهن ما باشد. اسماعیلی با اشاره به اینکه درحالحاضر یکی از نکات استراتژیک، تامین سنگ آهن برای این واحدهای فناوری است، اظهار کرد: دو مسیر اصلی برای تامین سنگ آهن وجود دارد یکی از این دو راه رونق دهی به بحث اکتشاف است. به ویژه اکتشافات عمیق که توجه خاصی به آن نشده است و باید با برنامهریزی دولت و ورود شرکتهای بزرگ به اکتشافات عمیق بخشی از این سنگ آهن مورد نیاز را تامین کنیم. وی با اشاره به اینکه دومین راه این است که به سراغ منابع کشورهای دیگری که از منابع سنگ آهن برخوردار هستند برویم، ادامه داد: شرکتهای بزرگ میتوانند به سرمایهگذاری در این کشورها بپردازند و ذخایر را با قراردادهای معتبر بینالمللی از آن خود کنند تا بتوانیم از آن سنگها هم استفاده کنیم. این استاد دانشگاه، بیان کرد: در سال ۱۳۹۹ در ایران حدود ۱۰۰ میلیون تن سنگ آهن استخراج شد و اگر قرار باشد تا سال ۱۴۰۴ این استخراج به ۱۶۰ میلیون تن برسد، این میزان استخراج باید تبدیل تقریبا ۲ برابر شود و این دو برابر شدن، ملزومات و مقدماتی را نیاز دارد که یکی از مهمترین آن ماشینآلات معدنی است. اسماعیلی ادامه داد: درحالحاضر ماشینآلات معدنی مورد نیاز، داخل کشور تولید نمیشود و اجازه واردات آنها هم داده نمیشود. پیشتر در ازای صادرات مواد فراوری شده سنگ آهن و ارز حاصل از آن، این ماشینآلات وارد میشد که متاسفانه درحالحاضر این واردات انجام نمیشود. وی افزود: همانند اتومبیلی که برای برای حرکت به بنزین نیاز دارد و اگر بنزین نباشد این ماشین از حرکت باز میماند، همان محرکه و قوای اصلی بخش معدن هم ماشینآلات آن است. رئیس سابق سازمان نظام مهندسی معدن بیان کرد: ماشینآلات موجود تا چند سال آینده توان استخراج و حملونقل مواد معدنی را ندارد.
مسائل جاده ای، ریلی، اسکله و… مورد دیگری است که باید به آن توجه شود. اسماعیلی گفت: در اینکه درحالحاضر در کشور ما ظرفیت استخراج سنگ آهن وجود دارد شکی نیست و هیچ یک از صاحب نظران بخش معدن نظری جز این ندارند اما اینکه دولت و فعالان چه برنامهای برای این موضوع داشته باشند قابل توجه است. وی افزود: امیدواریم که دولت جدید و بهویژه وزارت صنعت، معدن و تجارت برنامه مدون و مشخصی در این راستا داشته باشد و از نظرات صاحب نظران استفاده کند و بتواند نسبت به اکتشاف و استخراج مواد معدنی خصوصا سنگ آهن زمینهسازی کند و به این اتفاق کمک کند.